Στον Βοτανόκηπο παράγουμε
ροδόνερο από τριανταφυλλιές του κήπου μας και από άγριες τριανταφυλλιές που
καλλιεργούμε στο χωράφι μας (Rosa Canina).
Οι τριανταφυλλιές στο κήπο μας είναι η εκατόφυλλη με κόκκινο-βυσσινί
τριαντάφυλλα μοναδικού αρώματος, η παραδοσιακή
ανθεκτική ποικιλία με τα άσπρα τριαντάφυλλα και μερικές από την γνωστή
ποικιλία Rosa Damascena Mill. Οι δύο πρώτες ποικιλίες είναι στον κήπο μας
εδώ και 45 χρόνια, υγιέστατες και ακμαίες. 
Η οικογένεια των τριαντάφυλλων Rosaceae είναι από
τις πιο παλιές του φυτικού βασιλείου. Μάλιστα αναφέρεται ότι στην Αμερική έχουν
βρεθεί απολιθώματα τριαντάφυλλου ηλικίας 30.000.000 ετών. Οι τριανταφυλλιές
καλλιεργούνται στην Κίνα και την Περσία εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια και στην
Ελλάδα από την εποχή του Χαλκού. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι ο Βασιλιάς Μίδας
βασιλιάς της Λυδίας τον 6ο αιώνα όταν διώχθηκε από τον στρατό των Περσών
μετέφερε τις τριανταφυλλιές του στη Μακεδονία, όπου ήταν εξόριστος. Σε πολλούς
πολιτισμούς της αρχαιότητας το θεωρούσαν ιερό φυτό. Κατείχε σημαντική θέση στην
αραβική ιατρική. Ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης αναφέρουν πολλά είδη
τριανταφυλλιάς στα έργα τους. Ο Avicenna (άραβας γιατρός) θεωρείται ότι είναι
αυτός που ανακάλυψε την μέθοδο της παρασκευής ροδόνερου από ροδοπέταλα στις
αρχές του 11ου αιώνα. Μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα στην Ευρώπη όλα τα είδη
ρόδων ήταν περίπου τριάντα. Το 1781 έρχεται στην Ευρώπη το Rosa chinensis (Ρόδο της Κίνας) και
λίγο αργότερα το Κόκκινο Ρόδο της Βεγγάλης. Οι διασταυρώσεις τους με
τριανταφυλλιές της Ευρώπης οδήγησαν στο να κάνουν την εμφάνισή τους εκατοντάδες
νέες ποικιλίες. Ένας κατάλογος του 1830 αναφέρει πάνω από 2500 χιλιάδες
παραλλαγές. Σήμερα, με τις συστηματικές διασταυρώσεις και ιδιαίτερα τις
υβριδοποιήσεις, οι παραλλαγές ξεπερνούν τις 4000.
Η τριανταφυλλιά η δαμασκηνή (Rosa damascena Mill.)
είναι ένα από το πιο σημαντικά είδη της οικογένειας Rosaceae. Είναι ιθαγενές
φυτό της Μέσης Ανατολής με κεντρική περιοχή ανάπτυξης της ποικιλομορφίας
του την Δαμασκό. Η καλλιέργεια της είναι γνωστή στο Ιράν που θεωρείται επίσης
περιοχή προέλευσης του συγκεκριμένου είδους. Τα άνθη έχουν χρώμα ροζ και είναι από
τα πιο αρωματικά στον κόσμο. Κάθε φυτό αναπτύσσει πολλούς βλαστούς από το
έδαφος, οι οποίοι διακλαδίζονται και δίνουν πολλά άνθη από το δεύτερο χρόνο και
μετά. Στον τρίτο χρόνο μια ρίζα μπορεί να δώσει μέχρι και 500 άνθη στην περίοδο
της ανθοφορίας (ανθίζει μια φορά, συνήθως Μάιο).
Η άγρια τριανταφυλλιά ευδοκιμεί στις εύκρατες περιοχές
και υπάρχουν πάνω από 100 είδη της. Τα αυτοφυή είδη στη χώρα μας υπολογίζονται
σε περίπου 20 (Rosa canina, R.
Ferruginea, R. Agrestis, R. Montana, R. Micrantha, R. Tomentella, R. Nitidula
κλπ). Έχει άνθη ρόδινα - ροζ ή σχεδόν λευκά, με λίγα φύλλα και
πολύ δυνατό άρωμα. Ανθίζει
τον Μάιο ή το αργότερο Ιούνιο και χρησιμοποιούμενα μέρη είναι τα άνθη και οι
καρποί. Η ανθοφορία της υπάρχει μόνο την συγκεκριμένη εποχή. Οι καρποί
είναι ωοειδείς, λείοι με χρώμα πράσινο όταν είναι άγουροι, ενώ κοκκινίζουν στην
ωρίμανση (από μέσα Αυγούστου ως Οκτώβριο). Σε σχέση με πολλές καλλιεργημένες
ποικιλίες, η αγριοτριανταφυλλιά είναι ανθεκτικότερη σε ασθένειες και προσβολές
από έντομα Η αγριοτριανταφυλλιά είναι ένα πολυετές φυλλοβόλο φυτό και το ύψος
της μπορεί να φτάσει έως 3 μέτρα. Συνήθως είναι υποκείμενο εμβολιασμού για την
ήμερη τριανταφυλλιά.
Παραγωγή
ροδόνερου
Περίοδος της
συγκομιδής: τα τριαντάφυλλα συλλέγονται όταν αρχίσουν να ανοίγουν σε σημείο
τέτοιο ώστε να φαίνονται οι κίτρινοι στήμονες. Είναι σημαντικό να μην κόβονται
τα μπουμπούκια αλλά και τα παραωριμασμένα άνθη. Η συλλογή ξεκινάει το χάραμα
και τελειώνει κατά της 10.00 πμ (όσο η δροσιά είναι ακόμα στα άνθη). Τις ζεστές
ώρες οι αρωματικές του ουσίες είναι σε χαμηλό επίπεδο, αφού είναι πτητικές και
«εξατμίζονται». Στον Βοτανόκηπο φροντίζουμε να υπάρχει υγρασία από το προηγούμενο
βράδυ (συνήθως ποτίζουμε). Μόλις μαζέψουμε τα τριαντάφυλλα τα αποστάζουμε στην
πατέντα του αποστακτήρα που έχουμε φτιάξει. (δείτε στα παρακάτω λινκ: https://botanokipos.blogspot.com/2011/12/blog-post.html , http://botanokipos.blogspot.com/2011/12/peri2.html , http://botanokipos.blogspot.com/2014/07/peri2.html ).
Πέρυσι που
μαζέψαμε περισσότερα τριαντάφυλλα πήγαμε και σε επαγγελματικό αποστακτήριο. Το
ροδόνερο που παράγουμε είναι υψηλής ποιότητας και καθαρότητας, αφού περιέχει «μέσα
του» και το αιθέριο έλαιο. Όπως προαναφέραμε είναι μίξη από διαφορετικά είδη
τριαντάφυλλων και το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικό, μοναδικό άρωμα με
ιδιαίτερες θεραπευτικές και καλλυντικές ιδιότητες. Σημειώνουμε ότι σε πολλές
μελέτες και έρευνες αναδεικνύεται η θεραπευτική δράση της Rosa Canina έναντι
της Rosa Damascena (πχ περιέχει
υψηλότερη βιταμίνη C και Ε).
Ιδιότητες – Χρήσεις Ροδόνερου
- Είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή, αντιοξειδωτικά, τανίνες και βιταμίνες Α, Β3, C, D, Ε, Κ.
- Το Ροδόνερο χρησιμοποιείται ως λοσιόν καθαρισμού, ντεμακιγιάζ για όλους τους τύπους δέρματος. Αφαιρεί τα υπολείμματα του μακιγιάζ, τις βρωμιές και τους ρύπους, ενυδατώνει και μαλακώνει το δέρμα, σας δίνει φυσική λάμψη, δεν ερεθίζει το δέρμα και δεν ενοχλεί τα μάτια. Η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C του ροδόνερου βοηθάει στην επιβράδυνση των ελεύθερων ριζών, ενώ διατηρεί την ισορροπία του PΗ στο δέρμα. Αν εφαρμόζεται καθημερινά μειώνει τις ρυτίδες, ενισχύει τα κύτταρα του δέρματος και την αναγέννηση των ιστών, καταπολεμά την γήρανση της επιδερμίδας.
- Είναι ιδανικό για τα σπυράκια της ακμής.
- Το ροδόνερο έχει ανακουφιστικές και λευκαντικές ιδιότητες, που σημαίνει ότι μπορεί να βοηθήσει πολύ στη βελτίωση των μαύρων κύκλων και του πρηξίματος κάτω από τα μάτια. Τα καταπλάσματα ροδόνερου τονώνουν τα κουρασμένα μάτια, ανακουφίζουν αλλεργίες και μολύνσεις.
- Αποτελεί μια πρακτική λύση στα καψίματα από τον ήλιο αφού καταπολεμά τις επιβλαβείς επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας.
- Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δερματικών ερεθισμών, για την ξηροδερμία, σε δερματικές φλεγμονές, καταπολεμά πανάδες – φακίδες - κοκκινίλες, κατά της φαγούρας, σε τσιμπήματα από έντομα – κουνούπια, για την ανακούφιση από το έκζεμα.
- Βοηθάει στις μολύνσεις των ματιών ( σε ένα δίσκο ντεμακιγιάζ ρίχνετε ροδόνερο και απευθείας το τοποθετείτε επάνω στο μάτι).
- Το ροδόνερο ανακουφίζει το ερεθισμένο από το ξύρισμα δέρμα (aftershave)
- Ενυδατώνει και καταπραϋνει το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής. Οι θρεπτικές του ιδιότητες βοηθούν την αδύνατη - κουρασμένη τρίχα, την ενυδατώνουν και της δίνουν μια απαράμιλλη λάμψη. Μετά το λούσιμο ψεκάζουμε με ροδόνερο και το αφήνουμε να απορροφηθεί..
- Το ροδόνερο είναι επίσης ένα ήπιο ηρεμιστικό και αντικαταθλιπτικό. Ενισχύει τη διάθεση, ανακουφίζει από την νευρική ένταση, το άγχος και το στρες, συμβάλλει στην ψυχική ηρεμία και ευεξία.
- βοηθά αποτελεσματικά στους πονοκεφάλους και τις ζαλάδες.
- Σημαντική είναι η ρυθμιστική του δράση στο ορμονικό σύστημα και την έμμηνο ρύση.
- Καταπραΰνει τα πεπτικά προβλήματα (λαμβάνεται πριν και μετά τα γεύματα). Δρα κατά της δυσκοιλιότητας, είναι στυπτικό.
- Ανακουφίζει από τον πονόλαιμο και την φαρυγγίτιδα (κάνετε γαργάρα ή μπορείτε να το προσθέσετε μέσα στο τσάϊ), είναι αντιμικροβιακό και αντιβακτηριδιακό.
- Τονωτικό των νεφρών και καθαρτικό του ουροποιητικού.
- Χρησιμοποιείται στην ζαχαροπλαστική, σε λικέρ και σε ροφήματα.
- Στην Ινδία, την Τουρκία, την Μέση Ανατολή, αλλά τελευταία και σε άλλες χώρες, το προσθέτουν και στην μαγειρική.
- χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, στη βιομηχανία καλλυντικών και ως συστατικό φαρμακευτικών προϊόντων.
Οι παραπάνω αναφορές σε χρήσεις και θεραπευτικές ιδιότητες του
ροδόνερου προέρχονται από επίσημες πηγές. Παρόλα αυτά δεν αποτελούν προτροπή
για θεραπευτική χρήση, αλλά έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα. Ένας εξειδικευμένος
γιατρός είναι ο απαραίτητος σύμβουλος σας για οποιαδήποτε χρήση του.
Πηγές:
http://www.aromamedical.com/