Φυτώριο βοτάνων

Στα τέλη του Οκτώβρη φτιάχνουμε παραδοσιακά κάθε χρόνο φυτώριο βοτάνων, με μοσχεύματα από μητρικά φυτά που καλλιεργούμε στην αυλή μας και στο χωράφι μας.

Σκοπός είναι να διαθέτουμε καινούρια φυτά την Άνοιξη, για να αντικαταστήσουμε πιθανές απώλειες του χειμώνα, για να βάλουμε σε γλάστρες του σπιτιού αυτά που χρειαζόμαστε για προσωπική χρήση και για να χαρίσουμε στους φίλους και τις φίλες μας.

Δε θα μπω σε λεπτομέρειες για το μείγμα του χώματος και τον τρόπο που επιλέγουμε τα φυτά και τα μοσχεύματα γιατί όλα αυτά έχουν αναφερθεί αναλυτικά σε παλιότερες σχετικές αναρτήσεις.

Η παρούσα ανάρτηση αποσκοπεί πιο πολύ να αναδείξει την επιλογή μας των τελευταίων χρόνων για μείωση και επαναχρησιμοποίηση των πλαστικών συσκευασιών...

Ως γνωστό, η ανακύκλωση των συσκευασιών είναι απαραίτητη αλλά δεν είναι πανάκεια από μόνη της, ούτε έχει πολύ νόημα αν δεν αποτελεί το τελευταίο στάδιο της αλυσίδας reduce - reuse - recycle...

Έτσι φέτος, όπως και τα τα προηγούμενα τελευταία χρόνια, όλα τα ποτήρια από τους καφέδες που ήπιαμε το καλοκαίρι, έγιναν γλαστράκια για το φυτώριο των βοτάνων!

Χρειάζεται μόνο προσοχή για το καλό και επαρκές τρύπημα του πάτου ώστε να στραγγίζει το νερό κατά το πότισμα και να μην έχουμε φαινόμενα σηψιρριζίας..

Κυνόροδο (καρποί άγριου τριαντάφυλλου) - Rosa canina

Πριν 3 χρόνια είχαμε φυτέψει με μοσχεύματα άγριες τριανταφυλιές (Rosa canina) περιμετρικά του χωραφιού μας. Σήμερα έχουν αναπτυχθεί περίπου οι μισές, από τις 20 αρχικά που είχαμε φυτέψει. Φέτος τους βοήθησε ο καιρός και είναι ουσιαστικά η πρώτη χρονιά που δίνουν πολύ καλή παραγωγή. Οι πολλές βροχές του Μάιου και του Ιουνίου βοήθησαν να μεγαλώσει πολύ ο καρπός. Η ξηρασία του Ιουλίου ωρίμασε πρώιμα τους καρπούς και η πρώτη συλλογή έγινε αρχές Αυγούστου. Χθες μαζέψαμε την περισσότερη παραγωγή και έμειναν λίγοι καρποί για έναν τρίτο και τελευταίο γύρο. Υπολογίζουμε ότι συνολικά θα έχουμε 7 κιλά καρπούς άγριου τριαντάφυλλου και θα είμαστε αυτάρκεις.

Ο καρπός άγριου τριαντάφυλλου είναι από τις καλύτερες πηγές βιταμίνης C. Τρώγεται και ωμός όταν κοκκινίσει και έτσι παίρνουμε όλη την βιταμίνη C. Στο τσάι αποξηραμένων καρπών (έγχυμα), αν θέλουμε να πάρουμε όλη την C, δεν πρέπει να το ζεστάνουμε πολύ (60 το πολύ 65⁰ κελσίου), αφού η υψηλή θερμοκρασία καταστρέφει την C. Άλλες παραδοσιακές χρήσεις του κυνόροδου:

• Έχει αναγεννητικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται για τη φροντίδα της επιδερμίδας
• Το τσάι (εκχύλισμα) των καρπών του αγριοτριαντάφυλλου έχει στυπτικές ιδιότητες,  διαλύει τα αέρια του στομάχου, βοηθά στην καταπολέμηση της διάρροιας και των κολικών του εντέρου.
• Είναι διουρητικό και καθαρτικό-αποτοξινωτικό, δεν ερεθίζει τα νεφρά και πίνεται ως έκχυμα για πέτρα ή άμμο στα νεφρά, βοηθά στις παθήσεις της ουροδόχου κύστης.
• Πίνεται σε περιπτώσεις ατονίας και εξάντλησης, είναι τονωτικό.
• Πολύ καλό αντισηπτικό ακόμη και για μολύνσεις και ερεθισμούς των ματιών.
• Προτείνεται για σκορβούτο
• Βοηθάει την άμυνα του οργανισμού, στις λοιμώξεις και ιδιαίτερα σε κρυολογήματα και γρίπη.
• Ο σπόρος είναι μια καλή πηγή βιταμίνης Ε, μπορεί να αλεσθεί και να αναμιχθεί με αλεύρι ή να προστεθεί σε άλλα τρόφιμα ως συμπλήρωμα.
• το έκχυμα (τσάι) των καρπών του φυτού βελτιώνει την καρδιαγγειακή λειτουργία καθώς διαστέλλει τα αγγεία, διεγείρει την αιμοποίηση και μειώνει την αρτηριακή πίεση.
• Τελευταία εξετάζεται ως τρόφιμο που είναι σε θέση να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου και επίσης ως μέσο παύσης ή αναστροφής της ανάπτυξης καρκίνων.
• Από τον ώριμο κόκκινο καρπό γίνεται εξαιρετική μαρμελάδα, την φτιάξαμε!

Οι παραπάνω πληροφορίες δεν αποτελούν προτροπή για ιατρική και θεραπευτική χρήση. Η ευθύνη της χρήσης είναι αποκλειστικά του καθενός μας και σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

http://www.mediafire.com

Πλήρης οδηγός φαρμακευτικών βοτάνων, της Penelope Ody (1993)

http://www.openbook.gr/egxeiridio-votanikis/

www.praf.org

προσωπικές εμπειρίες

Σπαθόλαδο Τούμπανο! Vol 2

Σε παλιότερη ανάρτησή μου είχα αναφερθεί στα "μυστικά" της σωστής παρασκευής Σπαθόλαδου. (δείτε εδώ). Σήμερα προσθέτω μια επίσης σημαντική λεπτομέρεια, που ξανασυνάντησα φέτος μετά από 5 χρόνια όταν ένας φίλος με ρώτησε γιατί δεν κοκκινίζει το σπαθόλαδό του. Όταν έχει βρέξει η συλλογή των άνθεων σπαθόχορτου δεν πρέπει να γίνεται την επόμενη μέρα. Πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 4-5 μέρες, ώστε να φύγει η υγρασία από το έδαφος και το φυτό να ζοριστεί. Οι δραστικές ουσίες (υπερικίνη κλπ) υπάρχουν σε ικανές περιεκτικότητες μόνο όταν το φυτό βρίσκεται σε συνθήκες έλλειψης υγρασίας. Αν συλλέξετε μετά από βροχή, θα δείτε ότι ακόμη και διπλάσια ποσότητα άνθεων σπαθόχορτου να βάλεται το τελικό σπαθόλαδο δεν θα κοκκινίσει και θα έχει ένα "καφετί" χρώμα. Θυμίζουμε ότι έτσι και αλλιώς η συλλογή άνθεων σπαθόχορτου πρέπει να γίνεται στις θερμές -μεσημεριανές ώρες της ημέρας για τον ίδιο λόγο.
Γενικά αυτό ισχύει σε όλα τα αρωματικά φαρμακευτικά φυτά. Οι δραστικές ουσίες που είναι κυρίως φαινόλες (και όχι μόνο) βρίσκονται σε ικανές περιεκτικότητες όταν τα φυτά είναι ζορισμένα (όχι μετά από βροχή ή πότισμα και μόνο τις ζεστές ώρες της ημέρας) και υπάρχουν ακριβώς για να μην ξεραθούν τα ζορισμένα φυτά.
 

7η Γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας Θεσσαλονίκης 01/06-03/06/2018, πάρκο Ανθοκομικής (απέναντι ΕΡΤ3)-Θεσσαλονίκη

Ο Βοτανόκηπος θα είναι εκεί.

Απόσταξη φασκόμηλου 2018

Το φασκόμηλο που συλλέξαμε φέτος, το ξηράναμε και μαζί με αποξηραμένα φύλλα από το προηγούμενο καλοκαίρι (συλλογή Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2017) το πήγαμε για απόσταξη σε επαγγελματικό αποστακτήρα ατμού. Είχαμε παρατηρήσει από πειράματα προηγούμενων ετών ότι αιθέριο έλαιο περιέχουν τα άνθη του φασκόμηλου που συλλέγονται τον Απρίλιο καθώς και τα αποξηραμένα φύλλα του προηγούμενου καλοκαιριού. Φέτος κάναμε συνεργατική απόσταξη με ένα φίλο παραγωγό, ώστε να γεμίσουμε το καζάνι των 2,5 κυβικών. Για να γίνει σωστή απόσταξη η ξηρή δρόγη πρέπει να είναι πατημένη καλά και το καζάνι γεμάτο. Οι ποικιλίες ήταν 3, δύο salvia officinalis (μια με άσπρο και μια με μωβ λουλούδι) και μία salvia triloba με το εξαιρετικό και πλούσιο άρωμα. Με την απόδοση μείναμε ευχαριστημένοι αφού πλησιάσαμε το 1% σε ξηρή δρόγη (για την ακρίβεια 0,93%). Θα δούμε και με την ανάλυση στη συνέχεια την ποιότητα του αιθέριου ελαίου, αλλά αν κρίνουμε από τις προηγούμενες χρονιές θα είναι εξαιρετική. Μαζί με το αιθέριο έλαιο πήραμε και αρκετά κιλά από το πρώτο ανθόνερο που σκεφτόμαστε να το δοκιμάσουμε και σε φυτοπροστασία (εκτός από τις πολλές άλλες χρήσεις που έχει).

Ανοιξιάτικες εργασίες

Η καλοκαιρία του Απριλίου βοήθησε την ανάπτυξη και την πρόωρη άνθηση του
φασκόμηλου, του θυμαριού, του κράταιγου και άλλων βοτάνων ακόμη και της
αχιλλέας. Τα φασκόμηλα της αυλής μας φέτος γιγάντωσαν, έσπασαν το περσινό τους
ρεκόρ και κάποια έχουν διάμετρο 2 μέτρα (μετρημένα). Στο χωράφι επίσης θέριεψαν
και τα ψαλίδια πήραν φωτιά στα χέρια των φίλων μας που ήρθαν να βοηθήσουν στην
συλλογή. Το φασκόμηλο που συλλέγεται αυτή την εποχή (ανθισμένα κλαδιά και φύλλα)
θα πάει όλο για απόσταξη και ήδη το ερχόμενο Σάββατο μας περιμένει το καζάνι του
αποστακτηρίου. Τα νέα φύλλα φασκόμηλου που θα βγουν μετά την συλλογή είναι αυτά
που θα συλλέξουμε από μέσα Ιουλίου και προορίζονται για ροφήματα. Τα θυμάρια μας
επίσης είναι σε πολύ παραγωγική χρονιά με το λεμονοθύμαρο να είναι και φέτος
πρώτο στην ανθοφορία. Τα φύλλα του μελισσόχορτου πρέπει να συλλέγονται πριν την
ανθοφορία. Κόβουμε τους βλαστούς του αυτή την εποχή και μαζεύουμε τα μεγάλα
φύλλα, αυτοί ξανααναπτύσσονται με νέα φύλλα που τα ξανακόβουμε και ουσιαστικά
δεν το αφήνουμε να ανθίσει. Το μελισσόχορτο βέβαια είναι πολύ δύσκολο στην
αποξήρανση, αφού «μαυρίζει» εύκολα. Χρειάζεται προσοχή ώστε να είναι απλωμένο,
να υπάρχει αερισμός στον χώρο ξήρανσης, ελάχιστη υγρασία και καθόλου έκθεση σε
ήλιο. Την ίδια ακριβώς ευαισθησία έχουν το χαμομήλι, τα φύλλα του δυόσμου, του
βασιλικού και της μέντας που επίσης αρχίσαμε να συλλέγουμε. Τις επόμενες μέρες θα
είναι ανθισμένο το τσάι μας και η πρώιμη ποικιλία sideritis raiseri (τσάι Παρνασσού),
ενώ ήδη μαζέψαμε τα πρώτα άνθη σπαθόχορτου. Το φυσικό ξηραντήριό μας ήδη
γέμισε και αρχίσαμε να το αδειάζουμε αποθηκεύοντας την προηγούμενη συγκομιδή
που αποξηράθηκε, όπως: ταραξάκο, φουμάρια, γάλλιο, πεντάνευρο, στελάρια,
τσουκνίδα, ρίζες αγριάδας, λάπατου, μολόχας. Παράλληλα με τις εργασίες συγκομιδής
και αποξήρανσης ασχολούμαστε και με το ξεχορτάριασμα των ανεπιθύμητων
αγριόχορτων-ζιζανίων. Οι βροχές του Μαρτίου είχαν ευνοήσει πολύ την ανάπτυξή τους
και τώρα μας ταλαιπωρούν, αλλά δεν γίνεται να μεγαλώνουν μόνο τα βότανα και τα
ζιζάνια να κοιμούνται. Η φυσική καλλιέργεια απαιτεί κόπο και ιδρώτα!

 

Μουσείο Υγείας Ανδριανούπολης

Κάθε χρόνο τις μέρες των Χριστουγέννων επιλέγουμε να επισκεφθούμε μια Βαλκανική πόλη. Φέτος επιλέξαμε την Ανδριανούπολη που βρίσκεται 12 χιλιόμετρα από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, απέναντι από την Ορεστιάδα. Πόλη με μεγάλη ιστορία, έζησε πολλούς πολέμους και ήταν η πρωτεύουσα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας πριν την Κωνσταντινούπολη. Υπάρχουν πολλά αξιοθέατα να επισκεφθεί κανείς, τα τζαμιά (ειδικά το Selimiye), τα χαμάμ, οι κλειστές αγορές, μπορεί να θαυμάσει το ιστορικό κέντρο και να κάνει βόλτες στα ποτάμια, να γευτεί την τοπική κουζίνα (τζιγιέρ και ντονέρ) κλπ. Αυτό που δεν πρέπει να χάσει όμως κανείς επισκέπτης της πόλης είναι το Μουσείο Υγείας. Πρόκειται για το νοσοκομείο του 15^ου αιώνα που χτίστηκε το 1488 στην εποχή του Σουλτάνου Βαγιαζήτ του Β’. Αρχιτέκτονας του συγκροτήματος ήταν ο Χαϊρεττίν και το έφτιαξε σε διάστημα μόλις 4 ετών, (μεταξύ 1484 και 1488) κάτι που αποτελεί ένδειξη της οικονομικής και τεχνικής δύναμης της οθωμανικής αυτοκρατορίας τον καιρό εκείνο. Το όλο συγκρότημα περιελάμβανε νοσοκομείο, ιατρική σχολή, τζαμί, φτωχοκομείο, δημοτικό σχολείο, ωδείο, κλπ βοηθητικά κτίρια. Το 1997 θα μετατραπεί σε Μουσείο Υγείας με πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Θράκης και το 2004 θα του απονεμηθεί το πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο Μουσείων ανάμεσα σε 60 μουσεία 48 χωρών. Σήμερα είναι επισκέψιμες περίπου 40 αίθουσες και σε κάθε μία από αυτές υπάρχουν αναπαραστάσεις με κέρινα ομοιώματα όλων των φάσεων της θεραπείας, καθώς και της διδασκαλίας.

Δωρεάν ηλεκτρονικά βιβλία για βότανα

• Ηλεκτρονική βάση από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων που παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα βότανα της Ηπείρου, περιοχής με μεγάλη ποικιλότητα φαρμακευτικών φυτών. Ο μελετητής μπορεί να ανασύρει πληροφορίες σχετικές με τις επίσημες και λαϊκές ονομασίες των φυτών, τη μορφή τους, τις δραστικές ουσίες που περιέχουν, τα μέρη του φυτού που τις περιέχουν, τον τρόπο λήψης, τις φαρμακολογικές ιδιότητες και εφαρμογές καθώς και τις ανεπιθύμητες ιδιότητες και την ενδεχόμενη τοξικότητά τους. Ελεύθερη πρόσβαση από εδώ: http://mediplantepirus.med.uoi.gr/pharmacology/index.php
• «Εγχειρίδιο Βοτανικής» από τον Ευριπίδη Κολτσιδόπουλο, ελεύθερη διάθεση κατεβάστε από εδώ: http://www.openbook.gr/egxeiridio-votanikis/
• «Τα φαρμακευτικά φυτά της Ελλάδος» του Δημήτρη Ζαγανιάρη, σύγγραμμα του1935, ελεύθερη διάθεση κατεβάστε από εδώ: http://www.openbook.gr/ta-farmakeytika-fyta-tis-elladas/    

7η Οικογιορτή στο πάρκο Ν. Ελβετίας 22-24/9/17, Θεσ/νικη

Ο Βοτανόκηπος θα είναι εκεί!
πληροφορίες:
http://oikogiortithessalonikis.blogspot.gr/
https://www.facebook.com/oikogiorti/

Το τετραήμερο από Πέμπτη 14/9 (ώρα 18:00μμ) ως και Κυριακή 17/9/2017 (ώρα 17:00μμ) θα πραγματοποιηθεί το GREENWAVE FESTIVALστο δημοτικό πάρκο απέναντι από την ΧΑΝΘ, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ο Βοτανόκηπος θα είναι εκεί μαζί με τον συνεταιρισμό το Κουκούλι. Περισσότερα: https://greenwavefestival.com/

ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ, ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ GREENWAVE FESTIVAL 2017

Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου
----------------------------------------------------------------------------------
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Πόλεμος και περιβάλλον
19.00-21.30

● Πόλεμος για το νερό: ο αποσιωπημένος περιβαλλοντικός παράγοντας - Κώστας Νικολάου, Πρόεδρος UnivSSE Coop – Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας
● Πυρηνικά όπλα, το κλαμπ των κεφαλών και του κεφαλαίου -Ξενοφών Ζήσης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Ειδικός σε θέματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
● Ο πόλεμος και η οικολογική κρίση ως κοινωνική και ψυχολογική δυσλειτουργία - Γιώργος Μπλιώνης, Δρ. Βιολογίας/Οικολογίας, μέλος της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης

Τεύκριο, θεραπευτικό αλλά και επικίνδυνο

Το Τεύκριο (Teucrium polium) ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Lamiaceae) και στο γένος Teucrium. Είναι πολυετής αειθαλής φρυγανώδης  
θάμνος με ύψος 20-40εκ. Τα φύλλα του είναι λογχοειδή,  πριονωτά, χνουδωτά με γκριζωπό «ασημένιο» χρώμα. Τα άνθη του είναι μικρά σε σφαιρικά κεφάλια με λευκό ή ανοιχτό κρεμ χρώμα (όταν ωριμάζουν) και ανθίζει από τέλη Απρίλιου ως Σεπτέμβριο. Όλα τα εναέρια μέρη του φυτού καλύπτονται με αδενώδη και μη αδενώδη τριχώματα και έχουν ένα ευχάριστο ελαφρύ άρωμα. Είναι αυτοφυές, βρίσκεται σε βραχώδεις, άγονες, αμμουδερές και ξηρές περιοχές της Μεσογείου και της εύκρατης Ασίας, από τις παράκτιες περιοχές ως και τα 1500 μέτρα υψόμετρο. Αγαπάει τον ήλιο και προτιμά ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη. Στην χώρα μας θα το συναντήσουμε και με άλλα ονόματα όπως: Αντωναΐδα (Κρήτη),  παναγιόχορτο, αμάραντο, λαγοκοιμιθιά, λιβανόχορτο, αγαπόχορτο, αγαποβότανο, ασπρόχορτο, στομαχοβότανο, σπληνόχορτο, πόλιο.

Ιστορικά στοιχεία:

Φυτό πολύ γνωστό και χρήσιμο στην αρχαιότητα. Πρόκειται για το πόλιο του Θεόφραστου, που αναφέρει ότι χρησιμοποιούνταν για παθήσεις της αναπνευστικής οδού, για δερματικά προβλήματα και ότι προφύλασσε τα ρούχα από τον σκόρο. Κατά τον Ησίοδο δινόταν για τα δαγκώματα των φιδιών. Ο Διοσκουρίδης το συνιστούσε για πόνους στο στομάχι, κρυολόγημα και πυρετό. Ως στομαχοβότανο και για θεραπεία της σπλήνας αναφέρεται και στον Πλίνιο. Σύμφωνα με την Ελληνική λαϊκή παράδοση είναι το βότανο που μπορεί να προκαλέσει τον έρωτα (αγαποβότανο), πίνεται για το ζάχαρο, τον βήχα, το έλκος στομάχου και για την μείωση της χοληστερίνης και του πυρετού. Η κατανάλωση αυτού του φυτού είναι ευρέως διαδεδομένη και δημοφιλής στους Βεδουίνους για αντίστοιχους θεραπευτικούς σκοπούς. Το Teucrium polium πήρε το όνομά του από το πολιός που σημαίνει λευκός-υπόλευκος. Το λατινικό όνομα Teucrium προέρχεται από τον Τεύκρο, βασιλιά της Τροίας που το χρησιμοποιούσε.

6η Γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας Θεσσαλονίκης

Πρόγραμμα 6ης Γιορτής Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας Θεσσαλονίκης, από 2/6 ως και 5/6/2017, πάρκο ανθοκομικής (ΕΡΤ3)-Θεσσαλονίκη Καθαρές καλλιέργειες – Καθαρό περιβάλλον
Στο πλαίσιο του εορτασμού της παγκόσμιας ημέρας περιβάλλοντος (5η Ιουνίου) διοργανώνεται και φέτος για 6η συνεχή χρονιά η γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας. Με τις ρίζες της στον θεσμό των πανελλαδικών γιορτών οικολογικής γεωργίας και χειροτεχνίας, ξεκίνησε από το 2011 να λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη, η τοπική γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας. Παραγωγοί, μεταποιητές και χειροτέχνες συναντιόνται, ανταλλάσσουν απόψεις και εκθέτουν καθαρά οικολογικά προϊόντα φτιαγμένα με μεράκι και οικολογική συνείδηση. Στην γιορτή πραγματοποιούνται διάφορα εργαστήρια με σκοπό την διάσωση και διάδοση της γνώσης και της οικολογικής συνείδησης. Παράλληλα διοργανώνονται συζητήσεις – ομιλίες με θέματα που αφορούν την άμεση σχέση μεταξύ παραγωγών και πολιτών χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων, την υποστήριξη των μικρών παραγωγών, την αυτάρκεια και την προώθηση της οικολογικής γεωργίας και χειροτεχνίας. Επίσης στο πλαίσιο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας προωθεί δράσεις για την συνεργασία και δημιουργία ομάδων παραγωγής, την στοχευόμενη καλλιέργεια, την κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, τις δίκαιες τιμές. Στην φετινή Οικογιορτή συμμετέχουν πάνω από 70 παραγωγοί και μεταποιητές από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα, καθώς και οι παρακάτω 13 συλλογικότητες. Αιγίλοπας-Δίκτυο για την βιοποικιλότητα και την οικολογία στη Γεωργία, ΒΙΟ.ΜΕ., Εναλλακτική Κοινότητα Πελίτι, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Σπείρα γης, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Πράσινες Διαδρομές, Εθελοντική Εργασία Θεσσαλονίκης, ΠΕΡ.ΚΑ., Αλλιώτικο Σχολείο-Μικρό Δέντρο, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Βιώσιμη ανάπτυξη, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Περισσυλογή, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Μυγδονία, Το Κουκούλι- Συνεταιρισμός παραγωγών καταναλωτών με φυσικά και βιολογικά προϊόντα, Φορέας διαχείρισης Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2/6/2017

17.00-18.00 Γενική συνέλευση-Έναρξη Οικογιορτής

17.00-18.00 Σεμινάριο για την χρήση των Ενεργών Μικροοργανισμών και του ανταπουλγίτη στη Βιολογική

                      Γεωργία, αλλά και χρήσεις στην καθημερινότητα από τον Γ. Μπουκιστιάνο-Κοινσεπ Σπείρα Γης

18.00-19.00 Εργαστήριο παρασκευής χαρουπομερέντας με την Κούνη Κατερίνα

19.00-20.00 Εργαστήριο «Τσιγκελάκι» από την κυρ. Ζαχαρούλα

20:00-21:00 Εργαστήριο «Τεχνικός έλεγχος ποδηλάτου» από τον Γιώργο Φαρφαρά. Παρουσίαση των

                       δράσεων της Κοινσεπ Πράσινες Διαδρομές.

Μουσικές

21:30-23:00 Latin βραδιά με το συγκρότημα Perros Calientes

5η Γιορτή Σποράς και Δημιουργίας της Περ.κα.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι Περιαστικοί Καλλιεργητές (Περ.Κα.) σας προσκαλούν στη "5η Γιορτή Σποράς και Δημιουργίας" που οργανώνουν την Κυριακή 7 Μαΐου στο Πάρκο Καρατάσου (πρώην στρατόπεδο) στην Πολίχνη Θεσσαλονίκης. Μια γιορτή για την ελευθερία των σπόρων, την προστασία των ελεύθερων δημόσιων χώρων, την οικολογία και την αλληλεγγύη.

Στην φετινή μας γιορτή θέλοντας να τονίσουμε την σημασία χρήσης των δημόσιων χώρων, κλείνουμε τις εκδηλώσεις μας με πικ νικ μετά μουσικής και καλούμε τους φίλους μας να μας συντροφέψουν φέρνοντας το φαγητό τους και τα μουσικά τους όργανα.

Πρόγραμμα γιορτής
11:00-11:15 Καλωσόρισμα επισκεπτών – ΠΕΡ.ΚΑ.
11:15-11:30 Η αξία και το μέλλον των πρώην στρατοπέδων της Θεσσαλονίκης – Σ. Λαζαρίδης.
11:30-12:30 Ενδημικά φυτά & βρώσιμα χόρτα του ΠΑΡΚΟΥ Καρατάσου – Γ. Αγκαθίδης.
12:00-14:00 Ανταλλαγή σπόρων και φυτών με τη συνδρομή του ΠΕΛΙΤΙ.
13:00-14:00 Βιοκαλλιέργεια & αντιμετώπιση ασθενειών – Χ. Σαββίδης.
14:00-14:30 Ταρατσόκηπος - καλλιέργεια σε μικρό χώρο – Γ. Καρατάκης.
14:30-15:00 Κομποστοποίηση – Ο. Μανουσογιαννάκη.
15:00-.... Όλη η πόλη μια παρέα! Συλλογικό πικ νικ στο ΠΑΡΚΟ Καρατάσου και μουσική με φίλους (φέρτε τα μουσικά σας όργανα).

Παράλληλες Εκδηλώσεις
11:00-12:00 Ο καφές της Μπέττυς. Καφές, κουλουράκια, πίτες για τη μνήμη της Μπέττυς.
11:00-14:30 Παρασκευή ψωμιού - Ψήσιμο στον πετρόφουρνο – Κ. Νικολαΐδου
11:30-12:00 Δημιουργία παιδόκηπου με τα παιδιά των επισκεπτών – Δ. Θεοδοσιάδης
11:30-15:00 Προβολή ταινιών στο Σπορείο & Αφιέρωμα στη Μπέττυ.

Πεντάνευρο - Πλάταγκο

Η λατινική ονομασία του πεντάνευρου είναι Plantago και ανήκει στην οικογένεια Plantaginaceae. Συνήθως τέσσερα είναι τα είδη του βοτάνου που φέρουν το όνομα πεντάνευρο και συναντάμε στη χώρα μας. Το μικρό πεντάνευρο (Plantago lagopus L), το πλάνταγκο το λογχοειδές (Plantago lanceolata L) ή πεντάνευρο, το μεγάλο πεντάνευρο (Plantago major L)  και το Plantago bellardii All ή μαλλιαρό πεντάνευρο. Υπάρχουν και άλλα είδη, όπως το Plantago afra, το indica, το ovate κλπ. Το συναντάμε στις άκρες των δρόμων, σε χέρσα μέρη, σε βοσκοτόπια, συνήθως σε χαμηλό υψόμετρο, γενικά θεωρείται ζιζάνιο και αντέχει στην ξηρασία. Το πεντάνευρο είναι πολυετές πόα που σχηματίζει ροζέτα και έχει ύψος από 5 ως 50 εκατοστά. Έχει ένα παχύ και σχετικά βραχύ ρίζωμα και λογχοειδή μεγάλα φύλλα με πέντε νεύρα (για αυτό και το όνομα πεντάνευρο). Το πλάνταγκο το major έχει πολύ μεγαλύτερα φύλλα (πιθανώς και με περισσότερα νεύρα), ενώ το lagopus έχει μικρότερα και είναι πιο κοντό και από το lanceolata.Τα πρασινοκαφετιά, δυσδιάκριτα λουλούδια του εμφανίζονται σε κυλινδρικές αιχμές σε μακριούς μίσχους, που προεξέχουν από τα φύλλα. Ανθίζει από Απρίλιο μέχρι και τον Αύγουστο. Τα λουλούδια είναι ερμαφρόδιτα και επικονοιασμένα κυρίως από τον άνεμο, αν και τα έντομα τα επισκέπτονται για τη συλλογή της γύρης. Τα φύλλα έχουν μια πικρή και καυστική γεύση (μυρίζουν χορταρίλα), ενώ η ρίζα είναι υπόγλυκη. Αυτή είναι η κατάλληλη εποχή για συλλογή, τα φύλλα είναι νεαρά και σχεδόν στην ανθοφορία. Συλλέγονται βέβαια αργότερα και οι σπόροι που όμως θέλουν επεξεργασία πριν την χρήση τους.   

 Ιστορικά στοιχεία:
Ενδεικτικά σας αναφέρω ορισμένα στοιχεία που βρήκα σε αξιόπιστες πηγές. Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη, το πεντάνευρο lanceolata θεράπευε τις δερματικές παθήσεις, όπως πληγές, καλόγηρους, άνθρακα και χοιράδες. Ο Πλίνιος το αναφέρει ως κατάλληλο για θεραπεία του βήχα και των βρογχικών. Ο Ακιβέννας στο βιβλίο του «Κανόνες της ιατρικής επιστήμης» συνιστούσε να παίρνουν φύλλα του Πεντάνευρου ως αντιαιμορραγικό μέσο στα πρηξίματα, σε χρόνια κακοήθη έλκη, φλεγμονές των ματιών, ασθένειες των νεφρών, του συκωτιού, των πνευμόνων και ρευματισμούς. Στην Ινδία, θρυμματισμένοι σπόροι προστίθενται σε λάδι και ξύδι ως θεραπεία για ρευματισμούς και ουρική οιδήματα. Το Plantago ήταν μια καλή τροφή για τους Αζτέκους του Μεξικού. Οι Ιθαγενείς Αμερικάνοι έδεναν τα φύλλα του πεντάνευρου γύρω από το μέτωπό τους για να καταπραΰνουν τον πονοκέφαλο και πίστευαν ότι θεραπεύει από τσιμπήματα φιδιών. Στην παραδοσιακή Αγγλοσαξωνική ιατρική αναφέρεται ως ένα από τα εννέα ιερά βότανα.

Γιορτή Άνοιξης 2017

Για δεύτερη χρονιά διοργανώνεται την Κυριακή 9 Απριλίου η Γιορτή της Άνοιξης στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης και στο χώρο των θερμοκηπίων της Agriherb. Θα ενημερωθείτε για την Κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία, για καλλιέργειες αρωματικών φυτών, θα γνωρίζετε τους παραγωγούς του συνεταιρισμού βιολογικών προϊόντων "το Κουκούλι". Μπορείτε επίσης να προμηθευτείτε παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων από τον "Πελίτι". Ο Βοτανόκηπος θα είναι εκεί, από 11:00 π.μ. Ακολουθεί λινκ με χάρτη πρόσβασης.
https://goo.gl/maps/KvNXZBS3B1S2

Φλόμος για κρυολογήματα και φλεγμονές

Ο Φλόμος ανήκει στην Οικογένεια Σκροφουλαριίδες (Scrophulariaceae) ή Χοιραδϊίδες και στο γένος Verbascum.  Υπάρχουν περίπου 360 είδη παγκοσμίως (40+ στη χώρα μας) και ως φλόμος στην Ελλάδα αναφέρεται συνήθως το είδος Verbascum Thapsus (φλόμος ο Θάψος). Άλλα γνωστά ονόματα του: Γλώσσα, βερμπάσκο, μελισσαντρού, αγιαννόχορτο, σπλόνος, λαμπάδα του Αγίου Ιωάννη. Πρόκειται για αυτοφυές βότανο, αρκετά κοινό σε Ευρώπη, Βόρεια Αφρική και Ασία, ενώ έχει μεταφερθεί σχεδόν σε όλη τη Γη. Στην Ελλάδα θα το βρούμε σε ηλιόλουστα μέρη, σε λιβάδια, σε ακαλλιέργητες εκτάσεις, στις άκρες των δρόμων και ως καλλωπιστικό. Τα χωραφάκια μας και η αυλή μας στο χωριό, που δεν ξέρουν τι θα πει ζιζανιοκτόνο, είναι γεμάτα με περήφανους, πανέμορφους και αγέρωχους φλόμους. Ο Φλόμος είναι ένα φυτό, συνήθως διετές, που έχει μεγάλα τριχοειδή, λογχοειδή και χνουδωτά φύλλα στη βάση του και έναν κεντρικό κορμό  (μπορεί και να διακλαδίζεται) που βρίσκονται τα άνθη του και φθάνει σε ύψος από 0,3 μέχρι 1,7 μέτρο. Τα άνθη είναι σχετικά μικρά, ερμαφρόδιτα, έχουν πέντε συμμετρικά πέταλα και χρώμα κίτρινο, ενώ σε άλλα είδη εμφανίζονται και άλλα χρώματα όπως πορτοκαλί, κόκκινο-καφέ, μωβ, λευκό. Ο καρπός, είναι μια κάψα με ωοειδή μορφή που περιέχει πολλούς μικρούς σπόρους. Εκτιμάται ότι ένα μόνο φυτό μπορεί να παράγει 100000-180000 σπόρους που μπορούν να παραμένουν ζωντανοί για περισσότερο από 100 χρόνια. Ανθίζει από Μάιο έως και Σεπτέμβριο, ακόμη και σε ξερικά εδάφη και τον πρώτο χρόνο σχηματίζει μόνο φύλλα, ενώ τον δεύτερο βγάζει τα πολύτιμα άνθη του.

Ιστορικά στοιχεία:
Ο φλόμος ήταν βότανο γνωστό από την αρχαιότητα και στον Θεόφραστο οφείλει το όνομα "Θάψος". Ο Διοσκουρίδης αποκαλούσε το φυτό βερμπάσκο το μέλαν. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τη ρίζα του φυτού, τα φύλλα και τα άνθη σε περιπτώσεις αναπνευστικών προβλημάτων, διάρροιας, κράμπας, φλεγμονών των ματιών και ως επουλωτικό. Ο Πλίνιος (77 μ.Χ.) αναφέρει πως «τα υποζύγια που δεν υποφέρουν μόνο από βήχα, αλλά και από σπασμένα πλευρά, ανακουφίζονται αν πιουν λίγο από το βότανο αυτό».  Χρησιμοποιείται στην Αγιουβέρδικη ιατρική για φλεγμονώδεις νόσους του αναπνευστικού και του αυτιού.