Αφέψημα
Τοποθετούμε σε ένα μπρίκι ή μια κατσαρόλα μικρή το νερό που θέλουμε μαζί με το βότανο. Τα βράζουμε σε σιγανή φωτιά για 7 έως 15 λεπτά, από την στιγμή που αρχίζουν να βράζουν. Συνήθως αφέψημα φτιάχνουμε όταν χρησιμοποιούμε τα σκληρά μέρη του βοτάνου, όπως ρίζες, φλοιό, βλαστούς, καρπούς και σκληρά φύλλα, γιατί αυτά θέλουν πιο δυναμική επεξεργασία για να «εξάγουν» τα πολύτιμα συστατικά τους. Ο χρόνος βρασμού εξαρτάται από το μέρος του βοτάνου και από το ίδιο το βότανο (π.χ. για ρίζες θέλει 15 λεπτά., για σκληρά φύλλα 7 λεπτά). Όταν είναι έτοιμο, σουρώνουμε και πίνουμε. Πίνετε και κρύο, αλλά έχετε κατά νου ότι όσο περνάει η ώρα το τσαγάκι σας εξασθενεί. Αν η γεύση δεν είναι ευχάριστη προσθέτουμε μέλι ή μαύρη ζάχαρη (και λίγες σταγόνες λεμόνι). Για ένα φλυτζάνι ρίχνουμε 1-2 κουταλιές του γλυκού από το βότανο. Για φύλλα, 4-5 φυλλαράκια είναι αρκετά.
Έγχυμα
Βάζουμε το βότανο σε ένα μπρίκι ή μια τσαγιέρα, που περιέχει νερό που μόλις έχει βράσει και δεν είναι πια στη φωτιά. Κλείνουμε από πάνω, ώστε να μην εξατμίζονται οι πτητικές τους ουσίες, που είναι και οι πολυτιμότερες. Το αφήνουμε σκεπασμένο από 7 έως 12 λεπτά(εξαρτάται από το βότανο). Όταν είναι έτοιμο, σουρώνουμε και πίνουμε. Οι δοσολογίες είναι οι ίδιες με του αφεψήματος. Έγχυμα φτιάχνουμε από τα άνθη, τα φύλλα και γενικά από τα μέρη του βοτάνου που δεν είναι σκληρά. Όταν το βότανο μας το επιτρέπει (δεν είναι σκληρό) το πίνουμε ως έγχυμα και όχι ως αφέψημα, προκειμένου να πάρουμε το δυνατόν περισσότερες από τις ευεργετικές του ιδιότητες.
Έγχυμα σε λάδι
Είναι μείγμα βοτάνου και ελαιόλαδου. Τα βοτανόλαδα, όπως εμείς τα ονομάζουμε, είναι ένα μίγμα βοτάνου και βιολογικού extra παρθένου ελαιόλαδου παραγωγής μας, που προκύπτει, αν το αφήσουμε για ορισμένες μέρες σε ζεστό περιβάλλον ως 40 βαθμούς (όχι στον ήλιο). Η παραπάνω έγχυση μπορεί να γίνει και σε άλλα λάδια όπως αμυγδαλέλαιο, βερυκοκέλαιο, ηλιέλαιο κλπ και σε σκοτεινό μέρος. Περισσότερα για βοτανόλαδα στην σχετική μας ανάρτηση.
Βάμμα
Είναι έγχυση του βοτάνου στο καθαρό οινόπνευμα ή αλκοόλ για μερικές μέρες. Το οινόπνευμα βοηθάει στην ευκολότερη διάλυση και απορρόφηση των ενεργών συστατικών και ουσιών του βοτάνου. Για οικιακή χρήση είναι κατάλληλα τα αλκοολούχα ποτά (βότκα, τζιν, άσπρο ρούμι, τσίπουρο, ρακί) με 40-50 βαθμούς. Χρησιμοποιούμε καθαρό φυτικό αλκοόλ και σε γενική αναλογία 1:5 (ένα μέρος βοτάνου σε 5 μέρη αλκοόλ). Τοποθετούμε σε σκουρόχρωμο μπουκάλι το βότανο και το γεμίζουμε με αλκοόλ μέχρι να το σκεπάσει εντελώς. Το αφήνουμε οπωσδήποτε σε σκιερό μέρος για τουλάχιστον 10μέρες και ανακατεύουμε αναποδογυρίζοντας το μπουκάλι κάθε 2-3 μέρες. Όταν είναι έτοιμο, σουρώνεται και φυλάσσεται σε μπουκάλια(παραμένει αναλλοίωτο για τουλάχιστον 2,5 χρόνια). Χρησιμοποιείται είτε εξωτερικά, είτε πίνετε 1 κουταλάκι του γλυκού διαλυμένο σε νερό ή χυμό μια-δυο φορές την ημέρα (ανάλογα με τη θεραπεία).
Σιρόπι
Το σιρόπι παρασκευάζεται με την ανάμιξη εγχύματος ή αφεψήματος του βοτάνου με μέλι ή ακατέργαστη ζάχαρη σε γενική αναλογία 2:1. Αφού ζεστάνουμε το μίγμα το ανακατεύουμε ώστε να ομογενοποιηθεί και το τοποθετούμε σε σκούρα μπουκαλάκια. Πίνετε άφοβα 2-3 κουταλάκια του γλυκού την ημέρα όταν υποδεικνύεται από την θεραπεία. Διατηρείται σε δροσερό και σκιερό μέρος για 6 μήνες περίπου.
Σκόνη
Τα αποξηραμένα βότανα ψιλοτεμαχίζονται και μετά «χτυπιούνται» στο γουδί ή με μίξερ. Αυτή η σκόνη έχει κυρίως εξωτερική χρήση ή και στη μαγειρική. Επίσης μπορούμε να φτιάξουμε και τσάι.
Κατάπλασμα
Φρέσκο βότανο ψιλοκόβεται και βράζεται για μερικά λεπτά (2-5min) σε νερό. Στη συνέχεια αφαιρούμε το νερό και το τοποθετούμε στην πάσχουσα περιοχή για 2-3 ώρες, συγκρατόντας το με γάζα ή επίδεσμο ή βαμβάκι.
Αλοιφή
Χρησιμοποιώντας βοτανόλαδα και βαζελίνη ή φυσικό κερί μέλισσας φτιάχνεται αλοιφή. Περισσότερα στην σχετική μας ανάρτηση σπαθοαλοιφή.
Αιθέριο έλαιο
Παρασκευάζεται σε ειδικούς αποστακτήρες. Γίνεται με απόσταξη διαφόρων μερών του βοτάνου, κυρίως άνθεων, τρυφερών φύλλων, φλούδας ή και σπόρων. Δεν τα πίνουμε. Χρησιμοποιούνται στην φαρμακευτική, στην αρωματοθεραπεία, στη μαγειρική, στη ζαχαροπλαστική, στα αρώματα, στα λουτρά, σε μασάζ, για εισπνοές, στα καλλυντικά, στη σαπωνοποιία, στην υγιεινή του σπιτιού κ.α.
Προσοχή! . Όλες οι παραπάνω αναφορές, παρόλο που προέρχονται από έγκυρη βιβλιογραφία (έντυπη και ηλεκτρονική) ή από προσωπικές εμπειρίες, δεν αντικαθιστούν την ιατρική θεραπεία και αγωγή. Πριν την χρήση, θεωρούμε απαραίτητη την συμβουλή ενός ειδικού. Ο Βοτανόκηπος διατηρεί κάθε επιφύλαξη για την δράση των βοτάνων και την χρήση τους. Η χρήση των βοτάνων και των προϊόντων τους είναι αποκλειστική ευθύνη του καθενός μας, αφού ο κάθε οργανισμός είναι μοναδικός με τις δικές του ισορροπίες και ιδιαιτερότητες.
